Brief aan de leden van de commissie Volksgezondheid, welzijn en sport van de Tweede Kamer
Geacht parlementslid,
Ik heb iets bijzonders gemerkt in Nederland. Er zijn weinig mensen op straat. Scholen en kantoren zijn gesloten. Vrijwilligerswerk ligt grotendeels stil. Mensen hebben het psychisch heel erg zwaar.
Dat is niets nieuws onder de aprilzon. Dat is al sinds maart aan de hand. Er is gelukkig ook veel aandacht voor in de media.
Al op de dag dat de verpleeghuizen minder bezoek toelieten, kwamen er kaarten- en tekeningacties voor de eenzame bewoners. Lichamelijk kwetsbaren werden overstelpt met mogelijkheden om boodschappen te laten bezorgen of klusjes voor te doen. Er zijn zelfs speciale posters daarvoor te downloaden. De koning brengt een bezoek aan het RIVM om het belang van hun werk te onderstrepen. Kortom, Nederland laat zich van zijn beste kant zien.
Toen de scholen dicht gingen popten overal Facebookgroepen op om thuiswerkende ouders die nu leraar werden te ondersteunen. Dat is namelijk erg zwaar, lesgeven en thuiswerken tegelijkertijd en leidt tot een verhoogd risico op burn-out. Voor de helden, IC-verpleegkundigen en artsen, is slachtofferhulp beschikbaar om te zorgen dat zij hun zware werk kunnen volhouden. Er wordt gesproken over hoe om te gaan met ptss-klachten bij voormalig IC-patiënten. Scholen maken zich zorgen over kinderen in een kwetsbare thuissituatie die nu uit beeld dreigen te raken. Ik zie rapportages over hoe familieleden worstelen met het feit dat ze hun gehandicapte kind nu niet kunnen bezoeken. Bijzonder veel aandacht is er voor de eenzame ouderen waar kinderen en kleinkinderen niet langs mogen komen. Allemaal terecht. Het is heel erg zwaar. Kortom, de GGZ gaat het straks erg druk krijgen.
Maar zij hadden het toch al heel erg druk? Waren daar geen gigantische wachtlijsten en beddentekorten? Daar lees ik niets over in de media. Waar zijn de mensen die al ernstige psychische problemen hebben gebleven?
Ik heb van maandag op dinsdag in een kliniek geslapen. Daar zijn ze niet in ieder geval. Waar normaal 22 bedden beschikbaar zijn, waren er door het strikte opnamebeleid nu 14 patiënten inclusief ikzelf. Ze zijn ook niet in buurthuizen, inloophuizen of zelfregiecentra waar ze hun schaarse sociale contacten halen. Want die zijn dicht. Ze zijn ook niet op hun dagbesteding of vrijwilligerswerk waar ze hun zo broodnodige structuur, ritme en regelmaat krijgen. Die zijn ook dicht. Ze gaan ook niet op bezoek bij familie, vrienden of kennissen. Die hebben het te druk met lesgeven aan de kinderen gecombineerd met thuiswerken. Kortom, mensen die al psychisch kwetsbaar waren, hebben het net als alle andere Nederlanders nu ook psychisch zwaar. Alleen dan bovenop de problemen die ze al hadden.
In de media komen ze normaal gesproken helaas regelmatig negatief in het nieuws. Nu komen ze helemaal niet meer in het nieuws. Ik heb het gevoel dat zij onzichtbaar zijn. Dat ik onzichtbaar ben.
Mijn naam is Lonneke Tomas. Bijna een jaar geleden was ik op het NOS journaal en heb ik jullie steun gevraagd voor de afschaffing van de eigen bijdrage op priadel (een vorm van lithium, een medicijn dat veel gebruikt wordt bij de behandeling van een bipolaire stoornis) en dat is gelukt. Per 1 januari 2020 is er geen eigen bijdrage voor priadel meer. Ontzettend bedankt daarvoor.
Vandaag vraag ik iets veel eenvoudigers: maak ons zichtbaar.
Dus regel dat er briefjes in de bus worden gegooid om aan te bieden een praatje aan het raam te maken of samen op afstand een wandeling te maken. Laat behandelaren en cliënten in de media aan het woord. Stimuleer kaartjesacties bij grote GGZ-instellingen (mijn adres staat trouwens onderaan deze brief. Ik hou zelf ontzettend van brieven of kaartjes sturen en krijgen). Stel tijdens het vragenuurtje kamervragen. Vermeld ons tijdens een radio-interview. Nodig de koning uit om eens bij een ochtendoverleg van een ambulant team aan te schuiven. Schrijf een ingezonden brief naar de krant. Stuur dit naar andere collega’s. Of probeer een paar minuten vrij te maken om gewoon bij die buurman of buurvrouw aan te bellen voor een praatje.
Kortom: maak ons zichtbaar. Geef Nederland, maar vooral onszelf, het gevoel dat we nog bestaan.
Alvast veel dank namens mij en de mijnen…
Met vriendelijke groet,
Lonneke Tomas